Thoát Vị Đĩa Đệm Đa Tầng: Nhận Biết Và Cách Điều Trị Phù Hợp

Thoát vị đĩa đệm đa tầng là tình trạng không hiếm gặp hiện nay. Bệnh ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống, chất lượng học tập, khả năng làm việc của người mắc. Vậy điều trị bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng như thế nào để giúp giảm nhanh triệu chứng, phục hồi khả năng vận động và tránh tái phát? Nếu bạn đang quan tâm đến nội dung này thì đừng bỏ qua thông tin trong bài viết sau nhé!

Thoát vị đĩa đệm đa tầng là gì?

Thoát vị đĩa đệm đa tầng là hiện tượng cùng 1 thời điểm xuất hiện tình trạng thoát vị ở 2 hoặc nhiều đĩa đệm. Bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng thường rất phức tạp, gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng và khó điều trị.

Thoát vị đĩa đệm là bệnh lý khá phổ biến, tập trung ở người cao tuổi. Tình trạng này xảy ra khi bao xơ đĩa đệm bị rách, khiến nhân nhầy thoát ra ngoài và chèn ép lên các rễ thần kinh, gây đau nhức, khó chịu.

Bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng là căn bệnh khó điều trị

Thoát vị đĩa đệm đa tầng khiến nhiều đĩa đệm bị rách, biến dạng, nhân nhầy thoát ra ngoài chèn ép lên nhiều rễ thần kinh và gây đau đớn dữ dội hơn. Cơn đau có thể lan tỏa từ vùng cột sống sang các vị trí khác, ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người bệnh. 

Lý do gây thoát vị đĩa đệm đa tầng

Bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu là do chấn thương và quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể.

• Thiếu hụt chất dinh dưỡng cần thiết: Nếu không bổ sung đủ canxi, vitamin D và các khoáng chất cần thiết khác cho cột sống sẽ làm giảm sự chắc khỏe, tăng nguy cơ bị thoái hóa, thoát vị đĩa đệm đa tầng.

• Chấn thương: Các chấn thương nghiêm trọng do té ngã, tai nạn giao thông, tập luyện các môn thể thao cường độ lớn, va đập mạnh vào cột sống có thể làm tổn thương, gây thoát vị đĩa đệm đa tầng. Thoát vị đĩa đệm đa tầng do chấn thương khiến người bệnh đau nhói đột ngột, buốt toàn bộ vùng lưng, sưng nóng và cử động khó khăn.

• Do cơ thể lão hóa:

Quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể khiến đĩa đệm bị thoái hóa, khô giòn, mất đi sự linh hoạt như ban đầu. Lâu dần, cột sống sẽ mất tính ổn định, làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm đa tầng.

Với những người bị bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng bởi nguyên nhân này, tiến triển bệnh sẽ diễn ra từ từ, triệu chứng nặng dần theo thời gian và khó điều trị hơn do đĩa đệm không còn khả năng tự phục hồi. Tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng tăng lên. Điều này là do quá trình thoái hóa tự nhiên của đĩa đệm.

Người cao tuổi có nguy cơ bị bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng cao hơn người trẻ

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng

Ngoài 2 nguyên nhân kể trên, một số yếu tố dưới đây sẽ làm tăng nguy cơ gây ra bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng:

• Dị tật cột sống: Những người bị dị tật cột sống bẩm sinh có nguy cơ cao bị thoát vị đĩa đệm đa tầng.

• Di truyền: Nếu trong gia đình có người bị bệnh thì những thành viên còn lại cũng có nguy cơ mắc bệnh cao.

• Hoạt động sai tư thế: Những người thường xuyên vác vật nặng, đột ngột xoay người, ngồi hoặc nằm vẹo cột sống,... có thể khiến nhiều đĩa đệm bị thoát vị.

• Hút thuốc lá: Thói quen này không chỉ ảnh hưởng đến xương khớp mà còn tác động xấu đến sức khỏe toàn cơ thể. Khi hút thuốc lá, lượng oxy cung cấp cho đĩa đệm bị suy giảm, lâu dần dẫn đến thoát vị đĩa đệm.

• Thừa cân, béo phì: Trọng lượng nặng đè nén, làm tăng áp lực lên cột sống, dễ bị tổn thương, thúc đẩy quá trình thoái hóa cột sống diễn ra nhanh hơn, nguy cơ thoát vị đĩa đệm đa tầng cao hơn.

• Bệnh ở cột sống: Một số bệnh lý cột sống khác như vẹo cột sống, gai cột sống,... cũng làm tăng nguy cơ bị thoát vị nhiều đĩa đệm cùng một lúc.

Dấu hiệu của bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng

Triệu chứng nhận biết sớm bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng đó là hiện tượng đau nghiêm trọng, phạm vi rộng và khả năng vận động giảm rõ rệt. Cụ thể: 

• Đau nhức: Tại vị trí có những đĩa đệm tổn thương, thường xuất hiện những cơn đau nhức, cứng cột sống lưng, không đứng thẳng hoặc cúi xuống, nghiêng sang trái phải được. Cơn đau dọc theo dây thần kinh và có thể lan rộng xuống mông, hông hoặc phía trước cơ thể. Người bệnh đau nhiều hơn khi vận động, giảm khi nghỉ ngơi.

• Tê bì, ngứa ran ở chân, tay và các ngón.

• Giảm khả năng vận động khi đi lại, dang tay.

• Rối loạn, mất cảm giác, khó khăn khi cầm nắm đồ vật.

• Đường cong sinh lý của cột sống bất thường.

• Một số người mắc bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng còn bị đau đầu, chóng mặt, choáng váng do nhân nhầy thoát vị chèn ép vào các mạch máu nuôi tế bào não và các rễ thần kinh.

Trong một số trường hợp nặng, thoát vị đĩa đệm đa tầng chèn ép tủy sống còn gây yếu cơ, teo cơ, mất cảm giác toàn bộ vùng lưng dưới hoặc trên, rối loạn chức năng ruột/bàng quang, mất cảm giác xung quanh hậu môn.

Bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng gây đau nhức nghiêm trọng cho người bệnh

Thoát vị đĩa đệm đa tầng liệu có nguy hiểm?

Thoát vị đĩa đệm đa tầng là bệnh lý nguy hiểm, phức tạp và điều trị khó khăn. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, người bệnh có thể gặp phải một số biến chứng nghiêm trọng sau: Thiếu máu não, yếu hoặc teo cơ, giảm khả năng vận động, rối loạn cảm giác, rối loạn hành vi, đường cong sinh lý của cột sống bị biến dạng.

Trong trường hợp thoát vị đĩa đệm chèn ép rễ thần kinh và tủy sống, có thể dẫn đến liệt nửa người hoặc toàn thân, hội chứng chùm đuôi ngựa, cơ vòng bị rối loạn.

Bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng nghiêm trọng có thể gây liệt

Các kỹ thuật chẩn đoán thoát vị đĩa đệm đa tầng

Để xác định chính xác bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng, bác sĩ sẽ áp dụng 2 cách: Chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng.

Chẩn đoán lâm sàng

Với phương pháp chẩn đoán này, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh mô tả tình trạng đang gặp phải. Ví dụ như: Cơn đau xuất hiện ở vị trí nào? Mức độ ra sao? Đau âm ỉ hay dữ dội? Tần suất tái phát? Tiền sử bệnh lý? Các chấn thương nếu có?... Ngoài ra, người bệnh còn có thể được yêu cầu thực hiện một số động tác, đi lại để kiểm tra.

Chẩn đoán cận lâm sàng

Khi có nghi ngờ người bị bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng hoặc để đánh giá chính xác mức độ bệnh, người bệnh có thể được yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng sau đây:

• Chụp X-quang cột sống: Giúp xác định vị trí tổn thương, loại tổn thương mà người bệnh đang gặp phải như xẹp đĩa đệm, gãy cột sống, nứt cột sống,...

• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Kỹ thuật này cho phép bác sĩ kiểm tra tình trạng thoát vị một cách chi tiết (trước, sau và 2 bên), số lượng đĩa đệm bị thoát vị cũng như những mô mềm khác bị ảnh hưởng.

• Chụp cắt lớp vi tính (CT): Kỹ thuật này cung cấp hình ảnh ba chiều thể hiện chi tiết về cột sống cũng như cấu trúc xung quanh cột sống. Nhờ đó, bác sĩ có thể dễ dàng xác định các tổn thương ở đốt sống, đĩa đệm một cách chính xác.

• CT tủy đồ: Trước khi chụp X-quang hoặc CT, một lượng nhỏ chất cản quang sẽ được tiêm vào tủy sống của người bệnh để phát ra tín hiệu tại vị trí tổn thương.

• Điện cơ: Kỹ thuật này sẽ được thực hiện khi bác sĩ nghi ngờ thoát vị đĩa đệm chèn ép rễ thần kinh và tủy sống. Từ đó phát hiện dây thần kinh nào bị thương tổn. Người ta thường thực hiện đo tốc độ dẫn truyền thần kinh, giúp kiểm tra chức năng của các dây thần kinh và cơ, rất ít trường hợp phải thực hiện 

Chụp X-quang giúp xác định các vị trí bị thoát vị đĩa đệm

Các cách điều trị thoát vị đĩa đệm đa tầng từ nhẹ đến nặng

Bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng cần được điều trị sớm để tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người mà lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp như: Dùng thuốc tây, thảo dược, vật lý trị liệu,... Cụ thể:

Chăm sóc tại nhà hợp lý

Ngoài các cách điều trị ở trên, người bị thoát vị đĩa đệm đa tầng có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà như sau:

• Nghỉ ngơi hợp lý: Cân đối thời gian làm việc và nghỉ ngơi. Cứ mỗi 60 phút làm việc thì cần nằm hoặc ngồi ở tư thế ngả lưng để cột sống được thư giãn.

• Đi lại, vận động nhẹ nhàng: Biện pháp này giúp hạn chế đau nhức, phòng ngừa co cứng cơ, duy trì khả năng vận động linh hoạt.

• Liệu pháp sử dụng nhiệt: Tắm nước ấm, chườm ấm có thể giúp cơ thể thư giãn, giảm đau, cải thiện tình trạng căng cơ, tăng cường lưu thông máu, nâng cao khả năng phục hồi tổn thương ở cột sống.

• Tập yoga: Các bài tập yoga giúp duy trì chức năng vận động, tăng cường sức khỏe và sự dẻo dai, linh hoạt của cột sống.

Tập yoga rất tốt cho người bị thoát vị đĩa đệm đa tầng

Dùng dầu vẹm xanh cải thiện thoát vị đĩa đệm đa tầng

Bên cạnh biện pháp dùng các loại thuốc điều trị ở trên, người bị bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng có thể sử dụng kết hợp với sản phẩm thảo dược chứa dầu vẹm xanh để giảm nhanh cơn đau nhức, ngăn ngừa bệnh tái phát.

Dầu vẹm xanh được chiết xuất từ một loại sò ở biển. Đây là dược chất quý giá từ thiên nhiên, chứa nhiều dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể nói chung và cột sống nói riêng như: Omega 3, omega 6, glucosamine, canxi... Các chất này có tác dụng giảm đau, kháng viêm hiệu quả. Ngoài ra, dầu vẹm xanh còn bổ sung các dưỡng chất thiết yếu cho cột sống, làm chậm quá trình thoái hóa, ngăn chặn và phòng ngừa các bệnh như thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm, đau lưng,... tái phát. 

Dầu vẹm xanh đã được Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam nghiên cứu năm 2007 cho kết quả giảm đau, giảm cứng khớp rất tốt mà không gây tác dụng phụ. 

Sự kết hợp dầu vẹm xanh với các dược liệu tốt cho xương khớp khác như thiên niên kiện, nhũ hương, magie, canxi, vitamin B1, B2, glycine, MSM,... có tác dụng giảm đau, kháng viêm, mang lại sự khỏe mạnh, linh hoạt cho cột sống.

Dầu vẹm xanh giúp giảm đau, sưng viêm, phục hồi tổn thương và ngăn ngừa thoát vị đĩa đệm đa tầng tái phát

Dùng thuốc giảm đau do thoát vị đĩa đệm đa tầng

Sử dụng thuốc tây y giúp giảm nhanh triệu chứng đau nhức, ngăn ngừa các tổn thương tiến triển và phòng ngừa biến chứng do bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng hiệu quả. Tùy thuộc vào mức độ bệnh, người bệnh có thể được chỉ định dùng một số loại thuốc sau:

• Thuốc giảm đau thông thường có tác dụng làm dịu cảm giác đau nhức, tê bì tay chân. Phù hợp với các bệnh nhân mới bị thoát vị đĩa đệm, đau chưa nghiêm trọng.

• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Thường được chỉ định cho những người bị đau cột sống mức độ trung bình. 

• Thuốc giãn cơ: Loại thuốc này thường được dùng trong trường hợp người bệnh bị co thắt cơ cạnh cột sống. 

Thuốc điều trị bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng giúp giảm đau, sưng viêm nhanh, hiệu quả

• Corticosteroid: Thuốc có tác dụng ức chế hệ miễn dịch, giảm đau, giảm viêm hiệu quả. Có thể được dùng cả ở dạng uống và tiêm. 

+ Corticosteroid dạng uống: Thuốc giúp giảm đau ở mức trung bình và giảm viêm toàn thân. Thường được chỉ định cho người bệnh không đáp ứng với những loại thuốc nêu trên.

+ Corticosteroid dạng tiêm: Sử dụng cho những người bị viêm và đau nặng, không đáp ứng với Corticosteroid dạng uống. 

• Thuốc giảm đau thần kinh: Thường được chỉ định trong trường hợp thoát vị đĩa đệm đa tầng chèn ép lên dây thần kinh.

• Thuốc giảm đau gây nghiện (opioid): Opioid giúp giảm nhanh các cơn đau mức độ từ trung bình đến nặng. Tuy nhiên, không sử dụng loại thuốc này trong thời gian dài để tránh bị lệ thuộc thuốc.

Điều trị vật lý trị liệu thoát vị đĩa đệm

Đối với các trường hợp mới bị thoát vị đĩa đệm đa tầng, chưa có tổn thương nghiêm trọng, người bệnh sẽ được kéo giãn cột sống, nắn chỉnh để đưa các đĩa đệm trở về vị trí ban đầu. Kết hợp xoa bóp, châm cứu giúp giảm căng cơ, tăng cường lưu thông máu, giảm đau hiệu quả hơn. Các liệu pháp này giúp cải thiện các triệu chứng đau nhức, tê bì, đồng thời phục hồi khả năng vận động cho người bệnh. 

Phẫu thuật 

Đây là phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm đa tầng khá phức tạp, thường áp dụng cho các trường hợp nặng để giảm triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và phục hồi tổn thương cho cột sống. Phẫu thuật sẽ được chỉ định trong các trường hợp: 

• Các phương pháp điều trị khác không đạt hiệu quả.

• Đĩa đệm bị tổn thương nặng, mất hoàn toàn chức năng đàn hồi. 

• Chèn ép lên rễ thần kinh, tủy sống nghiêm trọng. 

• Người đau nhức nghiêm trọng, không thể vận động, đau kéo dài trên 12 tuần.

• Teo cơ, yếu cơ, có nguy cơ bại liệt.

• Chức năng của bàng quang, ruột bị rối loạn.

Ghi nhớ các biện pháp phòng ngừa thoát vị đĩa đệm đa tầng hiệu quả

Người bệnh có thể giảm nguy cơ mắc bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng nếu tuân thủ các biện pháp dưới đây:

• Kiểm soát cân nặng phù hợp.

• Không hút thuốc lá.

• Uống nhiều nước.

• Chế độ ăn uống lành mạnh, đủ chất: Bổ sung các thực phẩm giàu canxi, vitamin D, rau xanh, trái cây,...

Một số thực phẩm tốt cho người bị thoát vị đĩa đệm đa tầng

• Tập thể dục khoảng 30 - 45 phút mỗi ngày để nâng cao sức khỏe tổng thể nói chung, rèn luyện sự dẻo dai, linh hoạt cho cột sống nói riêng.

• Sắp xếp thời gian làm việc, nghỉ ngơi phù hợp, không gắng sức.

• Không đứng hoặc ngồi lâu một chỗ.

• Hạn chế khuân vác nặng, ngồi/nằm vẹo cột sống, đột ngột xoay người.

• Tránh đi giày cao gót.

Bài viết đã cung cấp cho bạn thông tin và hướng dẫn điều trị bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng một cách chi tiết. Đừng quên áp dụng các biện pháp kể trên để phòng ngừa cũng như điều trị bệnh hiệu quả nhé. Nếu còn thắc mắc cần được tư vấn, hãy để lại bình luận phía dưới bài viết, đội ngũ tư vấn viên sẽ liên hệ giải pháp chi tiết.

>> Xem thêm : Các bài viết tại Cốt Thoái Vương để biết thêm thông tin!

Nguồn tham khảo:

• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/herniated-disk/symptoms-causes/syc-20354095 

• https://www.aans.org/en/Patients/Neurosurgical-Conditions-and-Treatments/Herniated-Disc 

• https://orthoinfo.aaos.org/en/diseases--conditions/herniated-disk-in-the-lower-back/

Tài liệu về bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng: